Bên vay bỏ trốn – Có thể ủy quyền người khác đòi nợ?
Trong thực tế, việc cho vay tiền giữa cá nhân với nhau tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là tình huống bên vay bỏ trốn để trốn tránh nghĩa vụ trả nợ. Lúc này, nhiều chủ nợ băn khoăn: Liệu có thể ủy quyền đòi nợ cho người khác thực hiện thay mình hay không? Pháp luật quy định như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết.
>>> Xem thêm: Đừng để những điều khoản “ẩn” trong Hợp đồng vay tiền khiến bạn mất quyền lợi!
1. Bên vay bỏ trốn – Rủi ro phổ biến trong quan hệ vay mượn
Quan hệ vay tiền được điều chỉnh tại Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó, bên vay có nghĩa vụ trả đủ tiền đúng thời hạn, đúng phương thức đã thỏa thuận. Tuy nhiên, không ít trường hợp bên vay sau khi nhận tiền thì cố tình lẩn trốn, không liên lạc được.
Khi phát sinh trường hợp này, bên cho vay có thể khởi kiện ra Tòa án hoặc áp dụng các biện pháp đòi nợ theo quy định pháp luật. Việc ủy quyền đòi nợ cũng là giải pháp thường được cân nhắc khi chủ nợ không có điều kiện tự thực hiện.
2. Pháp luật quy định về ủy quyền đòi nợ
2.1 Quyền đòi nợ có được ủy quyền?
Theo Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015, ủy quyền là việc một bên (bên ủy quyền) giao cho bên kia (bên được ủy quyền) thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền.
Như vậy, việc ủy quyền đòi nợ là hoàn toàn hợp pháp nếu các bên lập văn bản ủy quyền đúng quy định. Người được ủy quyền có thể thay mặt bên cho vay thực hiện các công việc như:
Gặp gỡ bên vay để yêu cầu thanh toán.
Làm việc với cơ quan công an khi phát hiện hành vi bỏ trốn có dấu hiệu hình sự.
Khởi kiện ra Tòa án, tham gia tố tụng để bảo vệ quyền lợi cho bên cho vay.
Điều 562 BLDS 2015: Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền.
2.2 Hình thức ủy quyền đòi nợ
Hợp đồng ủy quyền đòi nợ phải được lập thành văn bản, có thể công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo tính pháp lý, đặc biệt nếu bên được ủy quyền thay mặt bên cho vay khởi kiện tại Tòa án.
Theo quy định tại Điều 85 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người đại diện theo ủy quyền phải xuất trình giấy ủy quyền hợp lệ khi tham gia tố tụng.
Để ủy quyền đòi nợ, bên cho vay cần thực hiện các bước:
Soạn thảo hợp đồng ủy quyền ghi rõ nội dung công việc: đòi nợ, thương lượng, khởi kiện.
Ghi rõ quyền hạn, phạm vi, thời hạn ủy quyền.
Công chứng hoặc chứng thực tại văn phòng công chứng hoặc UBND xã/phường.
3.2 Lựa chọn người được ủy quyền phù hợp
Bên cho vay nên cân nhắc lựa chọn người có đủ năng lực, hiểu biết pháp luật để hạn chế rủi ro. Có thể là người thân, luật sư hoặc công ty dịch vụ đòi nợ hợp pháp (nếu được cấp phép).
Lưu ý: Từ 1/1/2021, theo Luật Đầu tư 2020, ngành nghề kinh doanh dịch vụ đòi nợ thuê đã bị cấm. Do đó, các công ty đòi nợ thuê không còn được cấp phép, chủ nợ chỉ nên ủy quyền cho cá nhân, tổ chức hợp pháp như luật sư hoặc văn phòng luật sư.
4. Khởi kiện bên vay bỏ trốn qua ủy quyền đòi nợ
4.1 Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Hồ sơ khởi kiện bao gồm:
Đơn khởi kiện.
Giấy tờ chứng minh khoản vay: hợp đồng vay, giấy vay tiền, sao kê chuyển khoản.
Giấy ủy quyền đòi nợ đã được công chứng/chứng thực.
Các bằng chứng về việc bên vay bỏ trốn: biên bản xác minh, thông báo không liên lạc được.
4.2 Quy trình khởi kiện
Người được ủy quyền nộp đơn tại Tòa án nhân dân nơi bị đơn (bên vay) cư trú lần cuối. Nếu không xác định được nơi cư trú, có thể yêu cầu công an hỗ trợ xác minh hoặc đăng báo tìm kiếm.
Sau khi thụ lý, Tòa án sẽ tiến hành hòa giải, xét xử theo trình tự tố tụng dân sự.
>>> Xem thêm: Địa chỉ cung cấp dịch vụ sổ đỏ chất lượng, được khách hàng tin tưởng
5. Ví dụ minh họa thực tế
Chị A cho anh B vay 300 triệu đồng, hợp đồng vay tiền có chữ ký hai bên, không thế chấp tài sản. Sau 1 năm, anh B bỏ trốn khỏi nơi cư trú, cắt đứt liên lạc. Chị A do bận công việc đã làm giấy ủy quyền đòi nợ cho em trai, nhờ người này gặp gỡ gia đình anh B, đồng thời nộp đơn khởi kiện ra Tòa. Tòa án chấp nhận giấy ủy quyền hợp lệ, em trai chị A thay mặt tham gia tất cả các phiên hòa giải và xét xử, bảo vệ quyền lợi cho chị A.
Ủy quyền đòi nợ là giải pháp hợp pháp để bên cho vay bảo vệ quyền lợi khi bên vay bỏ trốn hoặc cố tình không trả nợ. Tuy nhiên, việc ủy quyền phải thực hiện đúng hình thức, nội dung và tuân thủ quy định pháp luật. Bên cho vay nên cân nhắc lựa chọn người được ủy quyền uy tín, hiểu luật để hạn chế rủi ro về sau.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
