Trong thực tế, di chúc viết tay nhà đất vẫn được xem là hợp pháp nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện luật định. Tuy nhiên, nếu không tuân thủ đúng quy định, di chúc có thể bị tuyên vô hiệu và gây tranh chấp sau này. Vậy để di chúc viết tay nhà đất có hiệu lực pháp lý, cần phải đáp ứng những yêu cầu nào?
>>> Xem thêm: Sự phát triển của dịch vụ công chứng có giúp giảm tải cho cơ quan công quyền và tăng cường hiệu quả pháp lý không?
Căn cứ pháp lý về di chúc viết tay nhà đất
Việc lập di chúc viết tay nhà đất được điều chỉnh bởi Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể là các điều từ Điều 624 đến Điều 640.
Theo Điều 627 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể được lập dưới nhiều hình thức, trong đó bao gồm di chúc bằng văn bản không có người làm chứng – hay còn gọi là di chúc viết tay.
Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“Di chúc hợp pháp là di chúc được lập khi người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép và nội dung di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.”
Như vậy, di chúc viết tay nhà đất được công nhận nếu bảo đảm cả hình thức và nội dung đúng quy định của pháp luật.
Di chúc viết tay nhà đất cần đáp ứng điều kiện nào?
Điều kiện về chủ thể lập di chúc
-
Người lập di chúc phải đủ từ 18 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự (theo Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015).
-
Trong trường hợp người từ 15 đến dưới 18 tuổi, chỉ được lập di chúc nếu có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
>>> Xem thêm: Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất có hiệu lực ngay khi công chứng tại văn phòng công chứng không?
Di chúc phải thể hiện ý chí tự nguyện
Di chúc chỉ có giá trị nếu người lập di chúc hoàn toàn tự nguyện, không bị cưỡng ép, lừa dối hoặc đe dọa.
Ví dụ minh họa:
Ông A bị con trai thường xuyên gây áp lực yêu cầu để lại toàn bộ căn nhà cho mình. Trong lúc tinh thần không ổn định, ông A viết di chúc để lại toàn bộ tài sản cho người con đó. Sau khi ông A qua đời, người con gái thứ hai khởi kiện. Tòa án xác minh có sự ép buộc nên tuyên di chúc vô hiệu vì không đảm bảo yếu tố tự nguyện.
Di chúc viết tay nhà đất phải ghi rõ nội dung theo quy định
Theo khoản 1 Điều 631 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc cần ghi đầy đủ các thông tin sau:
-
Ngày, tháng, năm lập di chúc
-
Họ tên, năm sinh, nơi cư trú của người lập di chúc
-
Họ tên, năm sinh, nơi cư trú của người được hưởng di sản
-
Di sản để lại và nơi có di sản (cụ thể là thửa đất, địa chỉ, số sổ đỏ…)
-
Nội dung phân chia tài sản
-
Chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc
Nếu thiếu một trong các nội dung trên, di chúc có thể không được công nhận là hợp pháp.
Di chúc không được vi phạm điều cấm, không trái đạo đức xã hội
Ví dụ: Một người lập di chúc viết tay với nội dung tước quyền thừa kế của tất cả con cái vì lý do “không cho tiền ăn chơi”. Nội dung này không vi phạm pháp luật nên vẫn được xem là hợp pháp, tuy nhiên nếu có yếu tố trái đạo đức xã hội (ví dụ yêu cầu cháu nội phải từ bỏ tôn giáo để được hưởng thừa kế), thì di chúc có thể bị vô hiệu.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ có được phép thay mặt chủ đất thực hiện thủ tục không?
Có cần công chứng di chúc viết tay nhà đất không?
Theo quy định pháp luật, di chúc viết tay không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực (Điều 628 Bộ luật Dân sự 2015). Tuy nhiên, việc mang di chúc đi công chứng hoặc chứng thực sẽ giúp tăng tính pháp lý, hạn chế tranh chấp sau này.
Ví dụ thực tế:
Bà B lập di chúc viết tay để lại nhà đất cho con gái út. Tuy nhiên sau khi bà mất, các con khác tranh chấp và cho rằng bà không tự viết di chúc. Vì di chúc không được công chứng, tòa án phải giám định chữ viết và chữ ký, dẫn đến kéo dài thời gian xử lý tranh chấp.
Cách bảo quản và công bố di chúc viết tay nhà đất
-
Di chúc nên được niêm phong và giao cho người đáng tin cậy hoặc gửi tại tổ chức hành nghề công chứng.
-
Khi người lập di chúc qua đời, người giữ di chúc có trách nhiệm công bố cho các đồng thừa kế biết.
-
Nếu có tranh chấp, tòa án có thể căn cứ vào chữ viết, chữ ký, lời chứng của người xung quanh để xác minh tính hợp lệ của di chúc.
>>> Xem thêm: Những “điểm chết” trong hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất dễ khiến bạn thua kiện.
>>> Xem thêm: Hợp đồng ủy quyền nhà đất: Đừng ký khi chưa hiểu rõ pháp luật.
Kết luận
Di chúc viết tay nhà đất là hình thức đơn giản, thuận tiện nhưng cần được lập một cách chặt chẽ, rõ ràng và đúng quy định pháp luật. Việc chuẩn bị kỹ càng nội dung, hình thức và đảm bảo sự tự nguyện khi lập di chúc sẽ giúp bảo vệ mong muốn của người để lại di sản và tránh rủi ro tranh chấp không đáng có.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com