Mua nhà ở xã hội: Có thể nhờ người khác đứng tên không?

Nhu cầu mua nhà ở xã hội ngày càng tăng cao, đặc biệt với những người có thu nhập thấp, công nhân lao động, gia đình chính sách. Tuy nhiên, trên thực tế, có nhiều trường hợp người dân không đủ điều kiện mua nên muốn nhờ người khác đứng tên hộ. Vậy pháp luật quy định như thế nào? Có được phép nhờ người khác đứng tên khi mua nhà ở xã hội hay không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết dựa trên các quy định pháp luật mới nhất.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng – đồng hành pháp lý cùng gia đình bạn.

1. Cơ sở pháp lý khi mua nhà ở xã hội

Căn cứ điều chỉnh:

Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025).
Nghị định 49/2021/NĐ-CP quy định chi tiết về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.
Bộ luật Dân sự 2015 liên quan đến giao dịch dân sự và quyền sở hữu.

Theo Điều 80 và Điều 83 Luật Nhà ở 2023, đối tượng mua nhà ở xã hội phải thuộc diện đủ điều kiện (thu nhập thấp, công nhân, người có công, hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách…). Người không đủ điều kiện thì không được mua trực tiếp.

2. Có thể nhờ người khác đứng tên khi mua nhà ở xã hội không?

2.1. Về nguyên tắc pháp luật

Pháp luật không cho phép nhờ người khác đứng tên khi mua nhà ở xã hội. Việc đứng tên mua nhà ở xã hội phải gắn liền với người đủ điều kiện theo quy định. Nếu người không thuộc diện chính sách mà nhờ người khác đứng tên, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật (Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015).

2.2. Rủi ro pháp lý

Người nhờ đứng tên sẽ không có quyền sở hữu hợp pháp với căn hộ.
Nếu xảy ra tranh chấp, Tòa án sẽ công nhận quyền sở hữu cho người đứng tên hợp đồng, không phải người bỏ tiền.
Căn hộ có thể bị thu hồi nếu phát hiện vi phạm điều kiện mua nhà ở xã hội.

>>> Xem thêm: Thủ tục sang tên chưa bao giờ dễ đến vậy với Dịch vụ làm sổ đỏ.

3. Trường hợp mua nhà ở xã hội nhờ người khác đứng tên

Thực tế, nhiều người vì muốn sở hữu nhà ở giá rẻ đã nhờ người thân hoặc bạn bè đứng tên hộ. Tuy nhiên, đây là hành vi tiềm ẩn nhiều rủi ro:

Người đứng tên có thể tự ý chuyển nhượng, thế chấp mà người bỏ tiền không thể can thiệp.
Việc lập giấy tờ tay để xác nhận “mua hộ” sẽ không có giá trị pháp lý vì đi ngược lại quy định pháp luật.
Cơ quan Nhà nước có quyền kiểm tra, nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý theo quy định tại Điều 84 Luật Nhà ở 2023 (có thể buộc chấm dứt hợp đồng, thu hồi nhà).

Xem thêm: Khi sổ đỏ bị mất, thủ tục cấp lại có phức tạp không?

4. Ví dụ minh họa thực tế

Anh H (công nhân tại Bình Dương) muốn mua căn hộ nhà ở xã hội nhưng không đủ điều kiện về hộ khẩu. Anh đã nhờ người bạn đồng nghiệp đủ điều kiện đứng tên mua hộ. Sau khi trả đủ tiền, anh H nghĩ mình có toàn quyền sở hữu. Tuy nhiên, sau một thời gian, người bạn kia lại chuyển nhượng căn hộ cho người khác. Khi tranh chấp xảy ra, Tòa án xác định căn hộ hợp pháp thuộc về người bạn đứng tên hợp đồng, anh H không có quyền đòi lại vì việc nhờ đứng tên trái quy định pháp luật.

>>> Xem thêm: Tại sao ngân hàng dễ dàng hơn khi Mua nhà ở xã hội

5. Giải pháp hợp pháp thay thế việc nhờ người khác đứng tên

Nếu chưa đủ điều kiện, người dân có thể chờ đủ thời gian cư trú, thu nhập hoặc hộ khẩu theo quy định rồi làm hồ sơ đăng ký.
Lựa chọn thuê nhà ở xã hội thay vì mua, vì điều kiện thuê thường rộng hơn.
Mua nhà ở thương mại giá thấp, pháp luật không hạn chế đối tượng.
Trường hợp muốn hỗ trợ người thân, có thể góp tiền cùng mua nhưng vẫn để người đủ điều kiện đứng tên hợp pháp.

6. Lưu ý khi mua nhà ở xã hội

Tuyệt đối không làm hợp đồng giả hoặc nhờ người khác đứng tên.
Kiểm tra kỹ điều kiện mua bán theo quy định tại Điều 83 Luật Nhà ở 2023.
Lưu giữ đầy đủ giấy tờ chứng minh thu nhập, hộ khẩu, tình trạng nhà ở để nộp hồ sơ.
Nếu phát sinh tranh chấp, cần tham khảo ý kiến luật sư để bảo vệ quyền lợi.

>>> Xem thêm: Hỗ trợ khách hàng ngoài giờ hành chính –Công chứng làm việc thứ 7 chủ nhật.

Kết luận

Việc mua nhà ở xã hội là chính sách hỗ trợ đúng đối tượng, do đó pháp luật không cho phép nhờ người khác đứng tên hộ. Hành vi này tiềm ẩn rủi ro rất lớn, có thể mất trắng tài sản nếu xảy ra tranh chấp. Người dân nên tuân thủ quy định, chuẩn bị hồ sơ đúng pháp luật hoặc lựa chọn giải pháp hợp pháp khác để đảm bảo quyền lợi lâu dài.

Xem thêm: Lưu ý pháp lý khi viết di chúc tay cho nhà đất

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Công chứng hợp đồng tặng cho chung cư tái định cư: có hợp pháp?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.