Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá có tranh chấp quyền sở hữu
Trong thực tế, nhiều tài sản được đưa ra đấu giá nhưng sau khi trúng đấu giá, lại phát sinh tranh chấp về quyền sở hữu. Đây là tình huống phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến việc công chứng hợp đồng đấu giá có tranh chấp. Vậy trong trường hợp tài sản đấu giá đang bị tranh chấp, hợp đồng mua bán có được công chứng không? Căn cứ pháp luật nào điều chỉnh và hậu quả pháp lý ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định hiện hành liên quan đến vấn đề này.
>>> Xem thêm: Mua bán đất nhưng chưa sang tên, nên xử lý tại văn phòng công chứngthế nào?
Khi nào được coi là tài sản đấu giá có tranh chấp quyền sở hữu?
Một tài sản được xem là có tranh chấp quyền sở hữu nếu rơi vào một trong các trường hợp sau:
Có đơn khởi kiện, đơn khiếu nại, tố cáo liên quan đến quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản.
Cơ quan có thẩm quyền (Tòa án, Cơ quan thi hành án, UBND,…) đã thụ lý vụ việc liên quan đến tài sản đó.
Có quyết định tạm đình chỉ, kê biên, phong tỏa tài sản trong quá trình tố tụng.
Có người thứ ba chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền lợi hợp pháp đối với tài sản được đem đấu giá.
Nếu tài sản nằm trong các trường hợp nêu trên, tổ chức đấu giá và văn phòng công chứng không được phép ký hợp đồng cho đến khi tranh chấp được giải quyết dứt điểm.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn tiết kiệmphí công chứng khi thực hiện nhiều hợp đồng cùng lúc
Trách nhiệm của tổ chức đấu giá và công chứng viên
Đối với các vụ việc công chứng hợp đồng đấu giá có tranh chấp, cả tổ chức đấu giá và công chứng viên đều có những nghĩa vụ pháp lý rõ ràng:
a. Trách nhiệm của tổ chức đấu giá:
Phải kiểm tra, xác minh tình trạng pháp lý của tài sản trước khi tổ chức đấu giá.
Có nghĩa vụ thông báo công khai về tình trạng tranh chấp (nếu có) để người tham gia biết.
Nếu cố ý che giấu hoặc đấu giá tài sản đang có tranh chấp, kết quả đấu giá có thể bị hủy, đồng thời tổ chức đấu giá có thể bị xử lý theo quy định tại “Điều 73 Luật Đấu giá tài sản 2016”.
b. Trách nhiệm của công chứng viên:
Phải kiểm tra hồ sơ pháp lý của tài sản, đối chiếu thông tin trong Giấy chứng nhận quyền sở hữu.
Khi phát hiện có căn cứ về tranh chấp, phải từ chối công chứng hoặc tạm dừng cho đến khi có văn bản xác nhận tài sản không còn tranh chấp.
Nếu vẫn cố tình công chứng, công chứng viên có thể bị xử lý kỷ luật, bị thu hồi thẻ hành nghề hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại.
Hậu quả pháp lý khi công chứng hợp đồng đấu giá có tranh chấp quyền sở hữu
Nếu hợp đồng đấu giá được công chứng trong khi tài sản vẫn đang có tranh chấp, giao dịch này có thể bị xem là vô hiệu theo quy định tại “Điều 123 và Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015”. Hậu quả pháp lý bao gồm:
Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá bị tuyên vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật.
Người trúng đấu giá không được công nhận quyền sở hữu, không thể sang tên hoặc đăng ký biến động quyền sử dụng đất, nhà ở.
Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận, bao gồm cả tiền đấu giá và tài sản.
Tổ chức đấu giá, công chứng viên và cơ quan có thẩm quyền liên quan có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu gây ra hậu quả nghiêm trọng.
5. Hướng xử lý khi phát hiện tranh chấp quyền sở hữu sau khi đã công chứng
Trong một số trường hợp, tranh chấp phát sinh sau khi hợp đồng đã được công chứng và giao tài sản, người trúng đấu giá có thể thực hiện các bước sau:
Gửi đơn yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp, đề nghị bảo vệ quyền lợi hợp pháp nếu mình là người mua ngay tình.
Đề nghị cơ quan công chứng cung cấp bản sao hồ sơ công chứng để chứng minh quá trình thực hiện hợp pháp.
Nếu có căn cứ cho rằng tổ chức đấu giá hoặc công chứng viên có sai phạm, người mua có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định tại “Điều 38 Luật Công chứng 2014”.
Lưu ý quan trọng khi công chứng hợp đồng đấu giá tài sản có tranh chấp quyền sở hữu
Nên kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý của tài sản trước khi tham gia đấu giá, đặc biệt là thông tin đăng ký quyền sở hữu.
Yêu cầu tổ chức đấu giá cam kết tài sản không có tranh chấp, kê biên, phong tỏa.
Khi có nghi ngờ, nên tạm dừng việc công chứng và yêu cầu xác minh lại từ cơ quan thi hành án hoặc Tòa án.
Lưu giữ bản sao đầy đủ hồ sơ đấu giá và công chứng để sử dụng khi có tranh chấp phát sinh.
Kết luận
Việc công chứng hợp đồng đấu giá có tranh chấp tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, đặc biệt liên quan đến hiệu lực hợp đồng và quyền sở hữu tài sản. Người mua, tổ chức đấu giá và công chứng viên cần thận trọng trong từng bước, chỉ thực hiện công chứng khi đã xác minh rõ ràng tình trạng pháp lý của tài sản. Đây chính là cách bảo vệ tốt nhất quyền lợi hợp pháp và tránh các hậu quả pháp lý không đáng có.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
