Công chứng đặt cọc cho người không biết chữ thực hiện thế nào?

Trong thực tế giao dịch mua bán nhà đất, không ít trường hợp người tham gia ký kết hợp đồng không biết chữ hoặc không đọc được nội dung văn bản. Điều này đặt ra câu hỏi quan trọng: Có thể công chứng hợp đồng đặt cọc nhà đất cho người không biết chữ không? Việc công chứng đặt cọc cho người không biết chữ cần tuân thủ quy trình và điều kiện nào để đảm bảo giá trị pháp lý và bảo vệ quyền lợi của họ? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý và những lưu ý cần thiết.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc ngoài giờ hành chính hay không?

1. Công chứng đặt cọc cho người không biết chữ là gì?

1.1. Hợp đồng đặt cọc nhà đất theo pháp luật

Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, đặt cọc là việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền hoặc tài sản để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.

Hợp đồng đặt cọc nhà đất là giao dịch dân sự nhằm bảo đảm cho việc ký kết hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở.

1.2. Người không biết chữ trong hoạt động công chứng

Người không biết chữ là người:

Không thể đọc nội dung hợp đồng
Không thể tự ký tên

👉 Đây là nhóm chủ thể được pháp luật bảo vệ đặc biệt trong hoạt động công chứng.

2. Căn cứ pháp lý về công chứng đặt cọc cho người không biết chữ

2.1. Quy định của Luật Công chứng 2014

Theo Điều 48 Luật Công chứng 2014, việc công chứng đối với người không biết chữ được thực hiện như sau:

Công chứng viên phải đọc toàn văn hợp đồng cho người không biết chữ nghe; việc điểm chỉ phải có người làm chứng theo quy định.

Ngoài ra, Điều 49 Luật Công chứng 2014 quy định về người làm chứng trong hoạt động công chứng.

2.2. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự

Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có hiệu lực khi:

Chủ thể có năng lực hành vi dân sự
Tự nguyện
Mục đích, nội dung không vi phạm điều cấm của luật

>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng lấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội

3. Có được công chứng đặt cọc nhà đất cho người không biết chữ không?

3.1. Pháp luật cho phép

Căn cứ các quy định trên:

Không coi việc không biết chữ là hạn chế quyền giao dịch dân sự

3.2. Điều kiện bắt buộc khi công chứng

Bắt buộc phải có:

Công chứng viên đọc toàn văn hợp đồng
Người làm chứng theo quy định
Người không biết chữ điểm chỉ thay cho chữ ký

Xem thêm: Thủ tục cải chính giấy khai sinh thực hiện thế nào?

4. Quy trình công chứng đặt cọc cho người không biết chữ

4.1. Vai trò của công chứng viên

Công chứng viên có trách nhiệm:

Giải thích rõ nội dung hợp đồng
Đảm bảo người không biết chữ hiểu quyền và nghĩa vụ
Ghi nhận việc điểm chỉ trong lời chứng

4.2. Người làm chứng khi công chứng

Theo Điều 49 Luật Công chứng 2014, người làm chứng phải:

Từ đủ 18 tuổi
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
Không có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến hợp đồng

4.3. Hình thức ký kết hợp đồng

Người không biết chữ điểm chỉ (lăn tay)
Người làm chứng ký xác nhận
Công chứng viên ký và đóng dấu

5. Rủi ro pháp lý nếu công chứng đặt cọc cho người không biết chữ không đúng quy trình

5.1. Hợp đồng có nguy cơ vô hiệu

Nếu:

Không có người làm chứng
Công chứng viên không đọc, không giải thích nội dung

👉 Hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu do vi phạm điều kiện tự nguyện theo BLDS.

5.2. Phát sinh tranh chấp, khiếu nại

Người không biết chữ có thể:

Khiếu nại về việc bị lừa dối
Khởi kiện yêu cầu hủy hợp đồng

>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói, uy tín, cam kết không phát sinh chi phí bất hợp lý

6. Ví dụ minh họa thực tế về công chứng đặt cọc cho người không biết chữ

6.1. Ví dụ công chứng hợp pháp

Bà A (không biết chữ) đặt cọc bán đất cho anh B.
Khi công chứng:

Có 1 người làm chứng
Công chứng viên đọc toàn văn hợp đồng
Bà A điểm chỉ

👉 Hợp đồng hợp pháp, có giá trị pháp lý.

6.2. Ví dụ phát sinh rủi ro

Ông C không biết chữ nhưng:

Không có người làm chứng
Chỉ lăn tay vào hợp đồng

👉 Khi tranh chấp, hợp đồng có nguy cơ bị tuyên vô hiệu.

7. Kinh nghiệm an toàn khi công chứng đặt cọc cho người không biết chữ

Yêu cầu công chứng viên giải thích kỹ nội dung
Có người làm chứng đúng quy định
Không ký hoặc điểm chỉ khi chưa hiểu rõ
Ghi nhận đầy đủ trong lời chứng công chứng
Lưu giữ bản hợp đồng cẩn thận

>>> Xem thêm: Bản sao y và công chứng khác nhau như thế nào?

Kết luận

Là hoàn toàn hợp pháp và được pháp luật bảo vệ, với điều kiện phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình công chứng, đặc biệt là việc đọc, giải thích hợp đồng và có người làm chứng. Đây là cơ chế quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của người yếu thế trong giao dịch nhà đất.

Xem thêm: Những tranh chấp thường gặp sau khi ký hợp đồng đặt cọc nhà đất

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Công ty dịch thuật uy tín, đáng tin cậy tại Hà Nội

>>> Công chứng di chúc tại nhà, bệnh viện, trường học, ….

>>> Thủ tục công chứng mua bán xe thông dụng năm 2025

>>> Hợp đồng đặt cọc nhà đất có thể lập song ngữ không?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.