Trong các hoạt động đầu tư, hợp tác kinh doanh, hợp đồng góp vốn là văn bản xác lập quyền và nghĩa vụ giữa các bên khi đưa tài sản vào làm vốn. Tuy nhiên, một câu hỏi phổ biến là: Liệu hợp đồng góp vốn không công chứng có hiệu lực hay không? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết dựa trên căn cứ pháp lý, nêu rõ trường hợp nào cần công chứng và ví dụ thực tiễn để bạn có thể áp dụng chính xác.
Căn cứ Điều 34 và Điều 35 Luật Doanh nghiệp 2020, góp vốn là việc tổ chức, cá nhân đưa tài sản của mình vào công ty để trở thành thành viên, cổ đông. Tài sản góp vốn có thể là:
Tiền mặt, vàng
Quyền sử dụng đất, nhà ở
Tài sản hữu hình (máy móc, thiết bị…)
Quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ, bí quyết kỹ thuật
Việc góp vốn phải được xác lập bằng hợp đồng góp vốn hoặc biên bản thỏa thuận rõ ràng.
📝 2. Hợp đồng góp vốn có bắt buộc công chứng không?
2.1 Trường hợp KHÔNG bắt buộc công chứng
Theo Luật Dân sự và Luật Doanh nghiệp, các loại tài sản không cần đăng ký quyền sở hữu như tiền, vàng, máy móc, thiết bị… thì hợp đồng góp vốn không bắt buộc công chứng. Miễn sao có chữ ký xác nhận giữa các bên, có thể chứng minh được tài sản góp vốn và thời điểm góp vốn thì hợp đồng vẫn có hiệu lực.
📌 Ví dụ thực tế: Anh Tuấn góp vốn 200 triệu đồng tiền mặt và một xe máy cho công ty TNHH ABC. Hai bên lập hợp đồng viết tay, có chữ ký đầy đủ. Dù không công chứng, hợp đồng này vẫn có hiệu lực vì tài sản không bắt buộc đăng ký quyền sở hữu.
2.2 Trường hợp BẮT BUỘC công chứng
Theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Công chứng 2024, nếu tài sản góp vốn là quyền sử dụng đất, nhà ở hoặc tài sản gắn liền với đất thì hợp đồng góp vốn phải được công chứng hoặc chứng thực thì mới có hiệu lực.
📌 Ví dụ thực tế: Bà Mai góp vốn vào Công ty CP Hòa Bình bằng căn nhà 3 tầng tại TP.HCM nhưng không công chứng. Sau 2 năm, xảy ra tranh chấp giữa các thành viên. Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu do không đảm bảo hình thức bắt buộc.
⚠️ 3. Rủi ro nếu không công chứng đúng quy định về hợp đồng góp vốn
🔻 Hợp đồng bị tuyên vô hiệu nếu vi phạm điều kiện về hình thức 🔻 Không thể thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu/sử dụng tài sản 🔻 Dễ xảy ra tranh chấp, mất quyền lợi nếu bên kia phủ nhận cam kết 🔻 Không được pháp luật bảo vệ nếu có vi phạm hoặc gian lận
📂 4. Cách đảm bảo hợp đồng góp vốn có hiệu lực pháp lý
✅ Soạn hợp đồng rõ ràng, minh bạch
Ghi đầy đủ thông tin các bên
Mô tả chi tiết tài sản góp vốn, giá trị, thời điểm góp
Cam kết rõ quyền sở hữu và mục đích góp vốn
Thỏa thuận xử lý nếu xảy ra tranh chấp
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có quyền từ chối công chứng trong những trường hợp nào?
✅ Công chứng nếu tài sản thuộc diện bắt buộc
Quyền sử dụng đất, nhà ở, tài sản gắn liền với đất
Tài sản chung vợ chồng hoặc tài sản có tranh chấp cần đồng thuận
✅ Có chữ ký của tất cả các bên liên quan
Đặc biệt quan trọng nếu tài sản góp vốn thuộc đồng sở hữu, cần chữ ký đầy đủ của người đồng sở hữu.
Hợp đồng góp vốn là văn bản quan trọng quyết định quyền và nghĩa vụ tài sản giữa các bên trong hoạt động kinh doanh. Không phải mọi hợp đồng góp vốn đều cần công chứng, nhưng nếu tài sản thuộc diện đăng ký sở hữu như nhà đất thì công chứng là bắt buộc. Việc công chứng không chỉ đảm bảo giá trị pháp lý mà còn hạn chế tối đa tranh chấp phát sinh.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
