Lập di chúc là cách thức thể hiện ý chí cá nhân trong việc phân chia tài sản sau khi qua đời. Tuy nhiên, việc lập di chúc trong thời điểm tài sản đang bị tranh chấp đặt ra nhiều vấn đề pháp lý phức tạp. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ những rủi ro, giới hạn và lưu ý quan trọng khi lập di chúc khi tranh chấp xảy ra.
>>> Xem thêm: Tài sản là của bạn, quyền quyết định thuộc bạn – nhưng chỉ khi bạn lập di chúc.
⚖️ Căn cứ pháp lý liên quan đến việc lập di chúc khi tranh chấp
📜 Di chúc chỉ có hiệu lực với tài sản hợp pháp
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc là sự thể hiện ý chí cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
🔍 Điều kiện: Tài sản trong di chúc phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người lập di chúc.
➡️ Nếu tài sản đang tranh chấp, chưa xác định quyền sở hữu thì phần di chúc liên quan có thể không có hiệu lực cho đến khi có phán quyết cuối cùng từ cơ quan có thẩm quyền.
⚖️ Hiệu lực di chúc với tài sản đang tranh chấp
Căn cứ khoản 1 Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015:
“Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế, tức là thời điểm người lập di chúc chết.”
Tuy nhiên, nếu tài sản ghi trong di chúc đang bị kiện tụng, việc chia thừa kế có thể bị đình chỉ cho đến khi tranh chấp được giải quyết.
💡 Những điều cần cân nhắc khi lập di chúc khi tranh chấp
🧠 Xác minh quyền sở hữu tài sản
Trước khi lập di chúc, người lập nên:
-
Kiểm tra xem tài sản có đang bị tranh chấp tại tòa không
-
Có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hay không (sổ đỏ, sổ tiết kiệm, hợp đồng mua bán…)
-
Có bị ràng buộc về mặt pháp lý hoặc có người đồng sở hữu không?
📌 Gợi ý: Nếu tài sản chưa rõ quyền sở hữu, có thể lập di chúc có điều kiện (chỉ có hiệu lực nếu xác lập quyền sở hữu thành công).
⚠️ Tránh mâu thuẫn, phòng ngừa tranh chấp về sau
✅ Nên có người làm chứng khi lập di chúc
✅ Nên lập di chúc công chứng để tăng tính hợp pháp
✅ Không nên chia tài sản chưa được pháp luật công nhận là sở hữu của mình
>>> Xem thêm: Danh sách website các văn phòng công chứng uy tín nhất tại Hà Nội?
🧑Ví dụ thực tế minh họa
👨⚖️ Trường hợp bà H (Hà Nội):
Bà H đang tranh chấp một căn nhà với người em ruột. Trong khi vụ kiện đang diễn ra, bà H lập di chúc để lại căn nhà đó cho con trai mình.
📌 Sau khi bà H mất, người con không thể thực hiện di chúc vì tòa án chưa giải quyết xong tranh chấp. Di chúc chỉ có hiệu lực khi có phán quyết cuối cùng xác định căn nhà thuộc về bà H.
🛠️ Giải pháp an toàn khi lập di chúc lúc tài sản đang bị tranh chấp
🧾 Lập di chúc có điều kiện
Nội dung ví dụ:
“Nếu căn nhà tại địa chỉ X được xác định là tài sản của tôi thông qua bản án có hiệu lực pháp luật, tôi để lại căn nhà này cho con gái A.”
➡️ Giúp phòng ngừa rủi ro vô hiệu di chúc, không gây tranh chấp về sau.
📑 Lập di chúc công chứng
Căn cứ Luật Công chứng 2014, công chứng viên có nghĩa vụ:
-
Kiểm tra năng lực hành vi dân sự
-
Giải thích quyền và nghĩa vụ của người lập di chúc
-
Xác minh tính hợp pháp của tài sản nếu có giấy tờ liên quan
>>> Xem thêm: Cơ quan nào cấp sổ đỏ lần đầu? Những thay đổi trong quy trình cấp sổ đỏ cho đất đai theo Luật Đất đai 2024
🔐 Lợi ích:
✅ Tránh bị nghi ngờ bị ép buộc hoặc giả mạo
✅ Tăng giá trị pháp lý và khả năng thi hành
📋 Những điều cần tránh khi lập di chúc trong lúc tranh chấp
❌ Lập di chúc bằng miệng trong khi bị bệnh nặng, không minh mẫn
❌ Không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản
❌ Viết tay nhưng không có người làm chứng hoặc công chứng
❌ Đưa vào di chúc các tài sản không rõ ràng nguồn gốc
Kết luận
Việc lập di chúc khi tranh chấp tài sản là hoàn toàn có thể, nhưng người lập cần hết sức cẩn trọng về pháp lý, đặc biệt liên quan đến quyền sở hữu tài sản và hiệu lực điều khoản trong di chúc. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để tránh rủi ro không đáng có.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp
>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Hợp đồng góp vốn bằng nhà đất: Tại sao cần phải công chứng và cách thực hiện
>>>Có cần cả hai bên cùng đến công chứng hợp đồng tặng cho?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com