Trách nhiệm pháp lý của tổ chức đấu giá khi hợp đồng chưa được công chứng
Trong giao dịch mua bán tài sản đấu giá, công chứng hợp đồng là khâu bắt buộc nhằm xác lập hiệu lực pháp lý của việc chuyển quyền sở hữu tài sản. Tuy nhiên, trên thực tế, có không ít trường hợp tổ chức đấu giá tài sản chưa thực hiện việc công chứng hợp đồng kịp thời hoặc để các bên tự thỏa thuận mà không hướng dẫn đúng quy định. Khi hợp đồng chưa được công chứng, nếu xảy ra tranh chấp, tổ chức đấu giá có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý nhất định. Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ trách nhiệm pháp lý khi chưa công chứng hợp đồng đấu giá, căn cứ pháp luật và hậu quả liên quan.
>>> Xem thêm: Những lỗi thường gặp khi đếnvăn phòng công chứng và cách khắc phục
Nghĩa vụ của tổ chức đấu giá tài sản sau khi đấu giá thành
Theo Điều 44 Luật Đấu giá tài sản 2016, tổ chức đấu giá có trách nhiệm:
Lập biên bản đấu giá và xác nhận kết quả trúng đấu giá;
Thông báo cho người có tài sản và người trúng đấu giá để tiến hành ký hợp đồng mua bán;
Hướng dẫn việc công chứng hoặc chứng thực hợp đồng nếu pháp luật yêu cầu;
Lưu trữ hồ sơ đấu giá đầy đủ, bao gồm hợp đồng, biên bản và giấy tờ liên quan.
Như vậy, việc đảm bảo hợp đồng được công chứng đúng quy định là một phần trong quy trình trách nhiệm nghề nghiệp của tổ chức đấu giá.
Khi nào phát sinh trách nhiệm pháp lý khi chưa công chứng hợp đồng cho tổ chức đấu giá?
Tổ chức đấu giá sẽ phải chịu trách nhiệm khi vi phạm nghĩa vụ hướng dẫn, thực hiện hoặc đảm bảo việc công chứng hợp đồng theo quy định. Cụ thể:
✅ Trường hợp 1: Không thực hiện thủ tục công chứng theo quy định pháp luật
Ví dụ: đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất hoặc nhà ở, nhưng sau khi đấu giá thành, tổ chức không hướng dẫn các bên thực hiện công chứng hợp đồng. Khi tranh chấp xảy ra, hợp đồng bị coi là vô hiệu về hình thức.
👉 Trách nhiệm:
Tổ chức đấu giá phải bồi thường thiệt hại cho bên bị ảnh hưởng nếu lỗi thuộc về mình;
Có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP (Điều 22, 23) về vi phạm trong hoạt động đấu giá tài sản.
✅ Trường hợp 2: Cố tình trì hoãn việc ký và công chứng hợp đồng
Nếu tổ chức đấu giá chậm bàn giao hồ sơ, không cung cấp biên bản đấu giá, không xác nhận kết quả trúng, khiến các bên không thể công chứng đúng thời hạn, thì được xem là vi phạm nghĩa vụ nghề nghiệp.
Bị thu hồi chứng chỉ hành nghề đấu giá hoặc đình chỉ hoạt động theo Điều 37 Luật Đấu giá tài sản;
Phải bồi thường thiệt hại thực tế nếu gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người trúng đấu giá hoặc người có tài sản.
✅ Trường hợp 3: Không kiểm tra, xác minh đủ điều kiện công chứng
Nếu tổ chức đấu giá không xác minh được người trúng đấu giá có đủ năng lực pháp lý để ký hợp đồng công chứng hay không, và vẫn tiếp tục thực hiện, thì khi hợp đồng bị vô hiệu, tổ chức đấu giá có thể bị liên đới trách nhiệm.
Hậu quả pháp lý khi chưa công chứng hợp đồng cho tổ chức đấu giá
Việc không công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng:
Hợp đồng không có hiệu lực pháp lý, không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên;
Người trúng đấu giá không được công nhận quyền sở hữu tài sản;
Giao dịch chuyển quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất không được đăng ký;
Tổ chức đấu giá có thể bị khiếu nại, khởi kiện hoặc bị xử phạt hành chính;
Uy tín của tổ chức đấu giá bị ảnh hưởng, có thể bị xem xét đình chỉ hoạt động.
Để tránh phát sinh trách nhiệm pháp lý khi chưa công chứng hợp đồng đấu giá, các tổ chức đấu giá nên:
Ban hành quy trình nội bộ rõ ràng về việc hướng dẫn ký và công chứng hợp đồng sau khi đấu giá thành;
Phối hợp chặt chẽ với các văn phòng công chứng để thực hiện công chứng đúng quy định, đặc biệt với tài sản là quyền sử dụng đất, nhà ở, phương tiện có đăng ký sở hữu;
Lưu trữ và bàn giao hồ sơ đúng thời hạn, tránh bị coi là trì hoãn hoặc cản trở quá trình công chứng;
Đào tạo chuyên sâu cho đấu giá viên về quy trình pháp lý liên quan đến công chứng và đăng ký tài sản;
Ký hợp đồng mẫu đã được rà soát pháp lý để đảm bảo hình thức và nội dung phù hợp với quy định hiện hành.
Kết luận
Việc chưa công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá không chỉ khiến giao dịch không có hiệu lực pháp lý mà còn có thể dẫn đến trách nhiệm pháp lý nghiêm trọng cho tổ chức đấu giá nếu có lỗi trong quá trình thực hiện. Do đó, các tổ chức đấu giá cần chủ động, cẩn trọng và tuân thủ nghiêm quy định của Luật Đấu giá tài sản và Luật Công chứng, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho cả người có tài sản, người trúng đấu giá và chính mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
