Công chứng hợp đồng vay sai luật – Có kiện được công chứng viên?
Hiện nay, nhiều người lựa chọn công chứng hợp đồng vay tiền để đảm bảo tính pháp lý, phòng ngừa tranh chấp. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp công chứng viên thực hiện công chứng không đúng quy định pháp luật, gây thiệt hại cho các bên. Vậy khi phát hiện công chứng hợp đồng vay sai luật, người dân có thể kiện công chứng viên hay không? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết và nêu rõ căn cứ pháp luật.
>>> Xem thêm: Lời khuyên vàng giúp bạn thoát khỏi cạm bẫy khi làm Hợp đồng vay tiền.
1. Công chứng hợp đồng vay sai luật là gì?
1.1 Khái niệm công chứng hợp đồng vay
Theo Điều 2 Luật Công chứng 2014, công chứng là việc công chứng viên chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự.
Hợp đồng vay tiền được công chứng nhằm xác nhận các bên tham gia tự nguyện, nội dung không vi phạm pháp luật, hình thức phù hợp.
1.2 Công chứng sai luật là như thế nào?
Công chứng sai luật là khi công chứng viên không tuân thủ quy định về điều kiện công chứng, ví dụ:
Không kiểm tra năng lực hành vi dân sự của các bên;
Công chứng hợp đồng vay với lãi suất trái quy định;
Làm sai lệch nội dung hợp đồng;
Công chứng khi hợp đồng vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội.
Hậu quả là hợp đồng bị tuyên vô hiệu, các bên phát sinh thiệt hại về tiền bạc, thời gian.
2. Pháp luật quy định gì về trách nhiệm của công chứng viên?
2.1 Nghĩa vụ của công chứng viên
Theo Điều 17 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm tuân thủ quy định pháp luật, chịu trách nhiệm về văn bản công chứng và phải bồi thường thiệt hại nếu gây ra lỗi.
Điều 17 Luật Công chứng 2014: Công chứng viên chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước tổ chức hành nghề công chứng về việc công chứng của mình.
2.2 Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
Theo Điều 38 Luật Công chứng 2014, nếu công chứng viên gây thiệt hại do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý trong quá trình hành nghề, tổ chức hành nghề công chứng có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại. Sau đó, công chứng viên phải hoàn trả số tiền đã bồi thường theo quy định.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng tại Hà Nội hỗ trợ thủ tục pháp lý chuyên nghiệp, đúng quy định
Người bị thiệt hại có quyền kiện công chứng viên hoặc tổ chức hành nghề công chứng ra Tòa án để yêu cầu bồi thường thiệt hại, hủy bỏ hợp đồng vay công chứng sai luật.
Căn cứ khởi kiện là Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015: Người nào có hành vi xâm phạm gây thiệt hại phải bồi thường.
Điều 584 BLDS 2015: Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
3.2 Trách nhiệm hình sự (nếu có)
Ngoài trách nhiệm dân sự, nếu hành vi sai phạm của công chứng viên có dấu hiệu cấu thành tội phạm, như giả mạo giấy tờ, lừa đảo, công chứng viên có thể bị khởi tố hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015.
4. Hồ sơ, thủ tục kiện công chứng viên
4.1 Chuẩn bị hồ sơ
Để kiện công chứng viên, người bị thiệt hại cần chuẩn bị các giấy tờ:
Hợp đồng vay tiền đã công chứng;
Các tài liệu chứng minh sai phạm (ví dụ: bản gốc, chứng cứ vi phạm);
Biên bản làm việc với tổ chức hành nghề công chứng (nếu có);
Chứng cứ về thiệt hại phát sinh;
Đơn khởi kiện theo mẫu của Tòa án.
4.2 Thủ tục khởi kiện
Gửi đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có tổ chức hành nghề công chứng.
Tòa án sẽ thụ lý, triệu tập các bên, tiến hành hòa giải.
Nếu hòa giải không thành, Tòa án sẽ mở phiên xét xử công khai để giải quyết.
5. Ví dụ minh họa thực tế về việc kiện công chứng viên
Anh A ký hợp đồng vay 1 tỷ đồng với anh B, được công chứng tại Văn phòng công chứng X. Sau này, anh B phát hiện công chứng viên đã công chứng hợp đồng có lãi suất vượt quá mức pháp luật cho phép. Khi tranh chấp phát sinh, Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu về phần lãi suất, anh B bị thiệt hại. Anh B đã kiện công chứng viên ra Tòa, yêu cầu bồi thường số tiền thiệt hại phát sinh do hợp đồng sai luật.
6. Cách hạn chế rủi ro khi công chứng hợp đồng vay tiền
Kiểm tra kỹ nội dung hợp đồng trước khi công chứng.
Yêu cầu công chứng viên giải thích rõ quyền, nghĩa vụ, mức lãi suất theo luật.
Chỉ ký hợp đồng khi đã hiểu rõ các điều khoản.
Lưu giữ đầy đủ văn bản công chứng, chứng từ liên quan.
Việc công chứng hợp đồng vay tiền sai luật có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về pháp lý và tài chính. Người dân hoàn toàn có quyền kiện công chứng viên để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Để tránh rủi ro, hãy lựa chọn tổ chức hành nghề công chứng uy tín và chủ động tìm hiểu quy định pháp luật trước khi ký kết bất kỳ hợp đồng nào.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
